Wpływ CBD na mózg – potencjał w terapii choroby Alzheimera i demencji
CBD (kannabidiol), niepsychoaktywny składnik konopi, coraz częściej znajduje się w centrum badań nad zdrowiem mózgu. Jego działanie przeciwzapalne, neuroprotekcyjne i antyoksydacyjne może wspierać terapię chorób neurodegeneracyjnych, takich jak demencja i choroba Alzheimera. W artykule omawiamy aktualne badania, mechanizmy działania i perspektywy wykorzystania CBD w neurologii.
Rosnące zainteresowanie CBD w badaniach naukowych
Wyszukując w bazie danych PubMed hasła „kannabidiol” i „CBD”, otrzymujemy ponad 2345 wyników. Z kolei fraza "cannabis" generuje aż ponad 25 470 publikacji. Pierwsze badania nad CBD pojawiły się już w 1972 roku, jednak dopiero od 2003 roku obserwujemy gwałtowny wzrost liczby publikacji naukowych poświęconych tej substancji.
CBD przyciąga uwagę jako naturalny związek, który może mieć wpływ na wiele aspektów zdrowia, szczególnie w kontekście chorób neurodegeneracyjnych.
CBD a demencja – globalny problem, który rośnie
Według danych Światowej Organizacji Zdrowia, demencja dotyka obecnie około 50 milionów osób na świecie, a rocznie pojawia się blisko 10 milionów nowych przypadków. Choroba Alzheimera odpowiada za 60–70% z nich. Do 2050 roku liczba chorych ma sięgnąć 115 milionów.
Obecne leczenie choroby Alzheimera – ograniczenia i wyzwania
Dostępne terapie opierają się głównie na:
-
inhibitorach acetylocholinesterazy (rywastygmina, donepezil, galantamina),
-
antagoniście receptora NMDA (memantyna),
-
oraz kontrowersyjnym przeciwciałach antyamyloidowych (aducanumab).
Niestety, żadna z tych metod nie zatrzymuje postępu choroby, a wiele z nich wiąże się z działaniami niepożądanymi.
Potencjalne działanie CBD w leczeniu demencji
CBD wykazuje silne działanie neuroprotekcyjne, przeciwzapalne i antyoksydacyjne. Z tego względu może być skutecznym narzędziem wspomagającym walkę z demencją i chorobą Alzheimera.
Redukcja stanu zapalnego
CBD zmniejsza poziom cytokin prozapalnych (np. interleukiny IL-6, IL-33) oraz wpływa na ekspresję białka IFITM3, które koreluje z obecnością płytek amyloidowych w mózgu – charakterystycznych dla choroby Alzheimera.
Usuwanie beta-amyloidu
CBD wspiera naturalne procesy degradacji beta-amyloidu – białka, które tworzy tzw. blaszki starcze odpowiedzialne za uszkodzenie funkcji poznawczych. Dzięki temu mózg może częściowo odzyskać utracone funkcje.
Działanie antyoksydacyjne CBD
Stres oksydacyjny jest jednym z głównych mechanizmów uszkadzających komórki nerwowe w chorobach neurodegeneracyjnych.
Bezpośrednie działanie antyoksydacyjne
CBD neutralizuje wolne rodniki dzięki obecności grup hydrok
sylowych w swojej strukturze chemicznej. Chroni lipidy, białka i DNA komórkowe przed uszkodzeniem.
Pośrednie mechanizmy antyoksydacyjne
CBD oddziałuje na receptory CB1, CB2, TRP, 5-HT1a, A2a oraz PPAR-gamma, aktywując ścieżki sygnalizacyjne, które zwiększają ekspresję naturalnych przeciwutleniaczy (np. poprzez czynnik transkrypcyjny Nrf2).
Stanowisko WHO i zalecenia dotyczące stosowania CBD
Światowa Organizacja Zdrowia uznała CBD za bezpieczną substancję o niskim ryzyku uzależnienia. Badania potwierdzają, że nawet wysokie dawki są dobrze tolerowane.
Jednakże, istotne jest sięganie po oleje CBD typu full spectrum lub broad spectrum, które zawierają nie tylko kannabidiol, ale również inne korzystne związki (np. terpeny, flawonoidy), wspierające tzw. efekt entourage.
CBD reduces plaque, improves cognition in model of familial Alzheimer's | ScienceDaily
Inflammation linked to Alzheimer's disease development | ScienceDaily
The innate immunity protein IFITM3 modulates γ-secretase in Alzheimer’s disease | Nature
